Bom

Blog 248 – 4 september 2020

Het einde van de voetbalverslaglegging is nabij

Met dat de bekerwedstrijden beginnen en de competitie nadert, begint ook het verslaggevertjespelen seizoen weer. Het is weer fijn langs de lijn. Afgelopen zondagmiddag was ik in Steenwijkerwold. De jongens uit het dorp, tegen de stadsen uit Steenwijk. Het werd 4-2 voor de thuisploeg en het leek wel of iedereen er was. Alleen even een gezondheidsformuliertje invullen, samen over voetbal lullen en nadien gezellig een biertje drinken. Een beetje inschuiven zodat iedereen in de tent paste. Het leek in alles op zoals het was en behoorde te zijn.

Ik mag dus weer en daar ben ik maar wat blij mee. Eerst zondag naar PEC Zwolle Vrouwen tegen ADO Den Haag. Voor één keer domineert het vrouwenvoetbal de nationale voetbalzondag. Fox Sports, NOS en RTV Oost. Ze zullen er allemaal zijn. Dat betekent als media je aanmelden in verband met de accreditatie en nadere info die volgt als het gaat om de persfaciliteiten, interviewverzoeken na afloop van de wedstrijd en parkeren bij Be Quick ’28, waar de wedstrijd deze keer wordt gespeeld.

Hoe anders is het op een doorgaande zondagmiddag. In pak ‘m beet de vierde klasse. Er is vaak geen opstelling te bekennen (en de printer is de omgekeerde variant van Kortjakje en doet het nooit, oftewel middenin in de week maar zondags niet), je moet fotootjes maken van het digitale wedstrijdformulier van de scheidsrechter en de overdekte tribune is de dakgoot van de kantine.

De bestuurskamer is regelmatig leeg en na afloop moet je spoorslags op zoek naar de speler die je wilt interviewen. Over medewerking negen van de tien keer geen gebrek, laat dat duidelijk zijn. Maar met een beetje pech glipt hij de kleedkamer in, gaat hij eerst douchen en dan kan het grote wachten beginnen. Via medespelers die wel snel klaar zijn, probeer je hem te benaderen. Met dat ‘hij komt eraan’, heb ik inmiddels leren omgaan en schakel ik subiet door naar de volgende.

Maar wat heb ik het gemist. Langs de kant, meestal tussen de twee dugouts, kijken, luisteren en overleggen met de fotograaf. Op pad gestuurd worden met een invalshoek of zelf je creativiteit laten afhangen van het verloop van de wedstrijd. Na de tijd de mobiel erbij, je gesprekje opnemen of soms nog pen en papier, omdat dat net wat sneller en makkelijker is met het uitwerken, tenzij je - zoals ik - je eigen steengeschriften regelmatig niet of nauwelijks meer kunt ontletteren.  

Het zou allemaal zomaar eens afgelopen kunnen zijn. Niet alleen omdat de Stentor doordeweeks geen regiosportpagina’s meer heeft, zo las ik deze week in een mail. Dat was altijd wel het geval op de maandag en ook op de woensdag en vrijdag. Op de maandag uiteraard veel berichten van het drukke, doldwaze sportweekend, op de vrijdag het lonkend perspectief van de komende sportzaterdag en -zondag en middenin de week, de achtergrond, de duiding of het na ijleffect. Dat is er allemaal niet meer. Alle ballen gaan richting de maandag en worden vooral gemikt op online.

Toch wel een dingetje hoor, zeker als je beseft dat er een tijd was dat de lezer van de Stentor op maandag de hele regiosport aangereikt kreeg. Ik was er maar wat zoet mee. Maar het werd steeds een beetje minder. Meer met minder was de bedoeling, maar toen op zomaar een dag het uitslagen- en standenblok pardoes verdween uit de krant, was de regio te klein. Boosaardige voetballiefhebbers belden op en dreigden met opzeggingen. Na wat gepuzzel waren de cijfertjes rap terug en dan te bedenken dat jaren daarvoor de meeste wedstrijdstatistieken ook gewoon in de papieren krant terug te vinden waren.

Het wordt dus schikken en sabbelen met de verslaglegging en dat betekent simpelweg minder inkomsten. Toch is er een heuse andere bedreiging, die een beetje een bom legt onder het bestaan van de verslaglegging. Misschien is het einde daar, is het over en uit met de zondagmiddagpret, kunnen wij van het verslaggeversgilde wel inpakken en ons boeltje pakken. De bakens verzetten, het over een andere boeg gooien of uit een ander vaatje tappen. Dat het geen soelaas meer biedt, het geen zoden meer aan de dijk zet en het dubbeltje niet de goede kant meer opvalt.

Ik heb het natuurlijk over dat robot-journalisten oprukken in de sportverslaggeving. Als ik het Duitse voetbalmagazine 11Freunde. tenminste mag geloven. Op hun website worden enkele voorbeelden geschetst van digitale tekstverwerking, onder meer in Zweden en Duitsland. Ik las onlangs dit:

Onder de naam Sportsbladet Textrobot levert het Zweedse bedrijf United Robots de teksten aan die het grootste dagblad van Zweden, Aftonbladet, gebruikt voor de website. Daarop verschijnen verslagen met teksten als: ‘Eskilstuna nam de leiding in de achtste minuut door Chidi Dauda Omeje, aangegeven door Samuel Nnamani. Daarna draaide Halmstad de wedstrijd om. Kort daarna maakte Halmstad gelijk door Samuel Kroon, aangegeven door Rasmus Wiedesheim-Paul. Na een kwartier in de tweede helft lukte het Halmstad op 2-1 te komen door Abdul Diara, die de wedstrijd besliste. In de volgende wedstrijd treft Halmstad zaterdag 12 september om 17.30 uur thuis tegen Akropolis IF. Eskilstuna speelt vrijdag 11 september om 19 uur thuis tegen GAIS.’

Voor de tekst wordt gebruikt gemaakt van feitelijke gegevens en gestandaardiseerde teksten. Op het moment dat het eindsignaal valt, is de tekst gereed. Ook heeft Sportsbladet modules voor interviews ontwikkeld, gebaseerd op vraag en antwoord. De vragen worden automatisch afgeleid van de gegevens in de tekst en worden gezonden naar de smartphone van de betreffende trainer. 

Wat nu? Verslaggevers werken met deadlines, maar als het eindsignaal klinkt heeft geen schrijvend mens het verslag af. Nog een voordeel van robots: "Snelheid en de mogelijkheid om álle wedstrijden in elke competitieronde te verwerken zijn de belangrijkste motieven hiervoor", aldus Mattias Andersson, ook van United Robots.

Gelukkig gloort er hoop. Robots vullen aan, zijn sneller, maar vormen geen bedreiging voor de sportjournalist dan wel verslagenschrijver. Het is namelijk en en. De jongens en meisjes van de media moeten diepgravende interviews, doordachte commentaren en pakkende reportages blijven maken. Voor zoiets wil de lezer of de kijker nog wel eens zijn portemonnee trekken. Voor de recht-toe-recht aan verslagen, of ze nu snel zijn of niet, dus niet.

Kortom, laat die eenvoudige en clichématige verslaglegging maar over aan de robots, dan maken wij als doorgewinterde regionale sportjournalisten op een kneiterkoude zondagmiddag inclusief regen, wind en vertoond spel waar je juist warm van zou willen worden, wel het wedstrijdverslag van Blankenham-Willemsoord met originele invalshoek, spraakmakende interviews en het lezersgevoel of je er zelf bij was.

Ik heb er zin in.