Meermaals-123

06-12-2023

Waarom iedereen deze persconferentie toch echt moet kijken

Zaterdag was ik als journalist in Volendam, bij de plaatselijke FC tegen PEC Zwolle. Nee dit is geen wedstrijdverslag, wees gerust. Het gaat ook niet over de Jan Smit muziek die na het duel eventjes uit de kleedkamer van PEC schalde. Das nou voetbalhumor. De schuldige was deze keer keeper Jasper Schendelaar. De muziekkeuze in het eigen krachthonk en bij thuiswedstrijden komt uit de koker van Sam Kersten. Weet u dat ook weer.

Nee het gaat over persconferenties. Over die van FC Volendam, in de week voorafgaand. Ga er maar eens lekker een uur en zeventien minuten voor zitten.

Fenomenaal

Ja inderdaad, 1 uur en 17 minuten schoon aan de Volendamse haak. Onderweg van Zwolle naar Volendam, luisterde ik ‘m af. En ik genoot. Iemand op Twitter schreef: ‘Jaap Veerman is in zijn eentje Draadstaal, Koefnoen en Jiskefet. Fe-no-me-naal.’
Het gaat en draait inderdaad allemaal om Jaap Veerman, de voorzitter van de Raad van Commissarissen van FC Volendam. Ik ga het hier niet over aanleiding, oorzaak, schuldigen, scheuring, gevolg en vervolg hebben van de Volendamse poel van ellende, daar hebben we Google voor.

Best bijzonder

Wel over de persconferentie als communicatiemiddel an sich. Dat is best iets bijzonders. Want laten we met zijn allen – of we nu in kamp Jan Smit, aan de zijde van Jaap Veerman of in team Jonk zitten, staan of horen – wel wezen. Zo vaak zien en horen we geen persconferenties meer. Nou ja, behalve in coronatijd. In die tijd waren ze nieuwswaardig, massamediaal en met veel. De persco’s gingen stuk voor stuk over iets dat ons allemaal bezighield: volksgezondheid.
En dan nu de feestdagenhuiskamervraag: hoeveel coronapersconferenties zijn er geweest? Enig idee? Het antwoord volgt later.

Schedel

Zelf heb ik er meerdere meegemaakt als journalist. Eentje is mij echt bijgebleven. Ergens in 2001 was er een persconferentie in verband met het meisje van Nulde. Een voor Nederland zeer bijzondere zaak, omdat er voor het eerst aan de hand van de schedel een reconstructie van een hoofd was gemaakt.
Ik werkte toen nog voor diverse nieuwsbladen op de Noordwest-Veluwe en was daar aanwezig. Het maakte veel indruk op mij en wat het belangrijkste was: het leverde nieuws op.

Nou deze van Volendam dus ook. Maar het was zoveel meer. Namelijk hoe een persconferentie wel moet plaatsvinden. Er werd eerst uitgelegd dat Veerman een betoog zou houden van een minuut of zes. Daarna was het tijd voor een vragenuurtje. Al had niemand kunnen bevroeden dat het daar ook letterlijk op zou uitdraaien.

Broertje vol bewondering

Veerman sprak rustig, duidelijk en gestructureerd. Hij somde letterlijk relevante zaken op, liet stiltes vallen en sprak zich daadwerkelijk uit. Veerman hield vast aan zijn verhaal, bracht nieuws en trok zich niks aan van Erwin Boelhouwer, ook lid van de RvC die naast hem gedurende 1 uur en 17 minuten als Jaaps  kleine broertje vol bewondering en met open mond aan zat aan te staren, maar verder geen enkele rol had. Anders kan ik niet verklaren, waarom hij helemaal niets zei.

Na Veermans verdict, sloeg hij dezelfde toon aan als in de vragenronde. Luisterend, geduldig, eerlijk in zijn beantwoording. Niks glibberig als een aal, maar antwoord gevend op de vraag. Iets dat of strategisch veelal niet gebeurt of omdat het te wijten is aan de volstrekte onkunde van de vraagsteller of het tactisch onvermogen van de beantwoordenaar.

Voordat ik er erg in had, reed ik zaterdagavond de brandhaard in. Eenmaal aangekomen in Volendam, al lopend naar het stadion, moest ik ineens denken aan Louis van Gaal.

Bij lange na niet

Toen ik alweer twee jaar tijdelijk communicatie doceerde op het Cibap in Zwolle, gebruikte ik Van Gaal in een les.  In het derde jaar ging het in blok één over online presenteren. Over het gebruik van je stem, mimiek en lichaamstaal en wat zoiets deed met de ontvanger en ook met jezelf. Ik liet een filmpje zien. Over zes persconferenties van Louis van Gaal.  En laten we wel wezen. Van Gaal als lesobject. Ook dat is vermaak, vertier en vuurwerk. Het is alles. Sier en knal tegelijk. Illegaal, legaal, Van Gaal, maar het is geen Jaap Veerman. Bij lange na niet.

Oh ja, het antwoord op de vraag: 48.